Làm Xà Phòng Từ Dầu Dừa - Món Quà Từ Thiên Nhiên

Làm xà phòng từ dầu dừa 100% – Phá vỡ mọi nguyên tắc với hàm lượng dư béo siêu cao 20%. Liệu có đáng để thử?

Trong hành trình học làm xà phòng, đây là hai quy tắc bất di bất dịch, được lặp đi lặp lại mà mình bắt buộc phải thuộc lòng nếu ko muốn bị fail:

Không quá 33% dầu dừa trong tổng lượng dầu nếu không muốn xà phòng làm khô làn da.
Lượng dư béo (super fat) không vượt quá 8 – 10%; bởi xà phòng sẽ bị mềm, ít bọt hoặc bị ố màu, loang lỗ. Nếu bạn chưa rõ về dư béo, đọc tại đây.

Tại Việt Nam, rõ ràng dầu dừa là loại nguyên liệu phong phú nhất, dễ mua nhất và giá mềm nhất trong tất cả các loại dầu làm xà phòng. Đậy là món quà tuyệt vời mà thiên nhiên ban tặng cho vùng khí hậu nhiệt đới. Thế nhưng lại không được sử dụng quá 33% trong tổng lượng dầu. Quả là điều lãng phí! Vì dầu dừa không hề đắt, nếu làm xà phòng từ dầu dừa chắc chắn chi phí sẽ rẻ hơn nhiều so với các loại dầu được nhập khẩu khác. Nếu sản xuất thành công xà phòng làm từ dầu dừa 100% thì việc sử dụng xà phòng từ thiên thiên không còn là món hàng xa xỉ nữa.

Làm Rõ Quy Tắc

Dầu dừa có rất nhiều công dụng tuyêt vời. Từ việc tạo ra son dưỡng, làm mượt tóc cho đến làm xà phòng lạnh cold process; nó là một nguyên liệu tuyệt hảo trong nhiều lĩnh vực làm đẹp. Đối với xà phòng Cold Process, mình hầu như sử dụng nó trong hầu hết trường hợp.

Sự thật quy tắc #1:

Dầu dừa dưỡng ẩm (hydrate) cực tốt khi thoa trực tiếp lên da. Khi kết hợp với xút (Sodium Hydroxide), dầu sinh thêm tính năng làm sạch, kháng khuẩn tốt vào xà phòng. Nếu sử dụng tỷ lệ hơn 33% tổng lượng dầu; xà phòng tăng mức độ làm sạch da đến mức loại bỏ lớp dầu tự nhiên ra khỏi làn da; và gây khô da nếu sử dụng quá thường xuyên.

Sự thật quy tắc #2:

Các đốm màu ố vàng, loang lỗ xuất hiện trên xà phòng là do lượng dầu tự do còn xót lại trong xà phòng đã cũ, bị hư hoặc hết hạn sử dụng. Bất kỳ trong công thức xà phòng có lượng dư béo – superfatting, sẽ có một tỷ lệ dầu nhất định còn sót lại. Chính lượng dầu hư này tạo nên những đốm ố vàng. Một công thức xà phòng chuẩn phải có sự kết hợp cân bằng giữa loại dầu nhẹ, dễ vỡ (như: canola, hướng dương, hạnh nhân, hoặc thậm chí olive) và dầu cứng (như: mỡ động vật, cọ, or dừa) với nhau.

Nhưng, quy tắc nào cũng có ngoại lệ!

Phá Vỡ Quy Tắc

Chúng ta có thể làm xà phòng từ dầu dừa 100% và tăng tỷ lệ dư béo (superfatting) lên cao so với quy định, 20%. Nghĩa là, hãy cho phép 20% dầu dừa trong công thức được sót lại trong xà phòng. Lượng dầu dư này không tham gia quá trình xà phòng hóa. Tada :).

Thông thường, lượng dư béo cho phép bình quân trong khoảng 1-7%. Nghĩa là 1-7% lượng dầu trong công thức sẽ tự do hoạt động trong thanh xà phòng. Dư béo có được là nhờ giảm hàm lượng của xút cần thiết lại. Dễ hiểu hơn: khi muốn chỉ một lượng dầu nhất định chuyển thành xà phòng; thì “rút bớt” xút lại. Nếu vẫn thấy khó hiểu, video hướng dẫn này có thể giúp bạn. Vậy nên:

Tăng dư béo lên đến 20% sẽ khắc phục được đặc tính siêu sạch của xà phòng chỉ làm từ dầu dừa 100%.
Ngoài ra, dầu dừa là loại dầu nặng, ổn định, có hạn sử dụng dài. Nếu lượng dầu dừa còn dư lại trong xà phòng với tỷ lệ cao (>10%), thì bản thân dầu trong xà phòng vẫn ổn định và duy trì tuổi thọ cho sản phẩm trong vòng 1 đến 2 năm. Đi kèm với tính ổn định, xà phòng trở nên siêu bọt, siêu mịn. Đây là minh chứng tại sao một thanh xà phòng làm từ 100% dầu dừa có thể loại bỏ các vấn đề bọt và hư hỏng liên quan đến tỷ lệ dư béo cao.

Điều gì xảy ra khi mình làm một mẻ xà phòng với 100% dầu dừa nhưng tăng tỷ lệ siêu mịn lên 20%? Cùng mình khám phá nhé.

Xà Phòng Làm Từ Dầu Dừa - Món Quà Từ Thiên Nhiên — Xà Phòng Làm Từ Dầu Dừa – Món Quà Từ Thiên Nhiên

Làm Xà Phòng Từ Dầu Dừa (100% Coconut Oil Soap Recipe)

Hãy làm theo những chỉ dẫn an toàn làm một mẻ xà phòng cold process cơ bản. Dù khác với quy tắc thường lệ, nhưng công thức này cực kỳ đáng tin tưởng để áp dụng. Khi sử dụng Soapcalc để tính:

Nhập một loại dầu duy nhất: dầu dừa. với tỷ lệ 100%. Superfat là 20%.
Dầu dừa sẽ không đặc nhanh, so đó có thể sử dụng tỷ lệ nước và kiềm là 2:1.

Nếu chưa từng sử dụng Soapcalc, xem mình hướng dẫn tại đây nha.

Công thức này mình sử dụng 500g dầu dừa virgin. Giá trị xà phòng hóa của dầu dừa (NaOH SAP): 0.184. Lượng xút (NaOH) cần 91,6g. Bây giờ giảm 20% lượng xút, ta lấy 91,6 x 0.8 = 73.3g xút. (Superfat 20%, nghĩa là 100g dầu dừa sẽ còn xót lại trong mẻ xà phòng này). Lượng nước 2 : 1 xút, nước cần 146.6 g.

Nguyên Vật Liệu Cần Thiết

Công thức làm xà phòng từ dầu dừa 100% cho ra 6 bánh xà phòng như sau:

Dung Dịch Kiềm (Lye Solution Water)

73.3 g Xút (NaOH / Sodium hydroxide)

146.6 g Nước cất hoặc Nước tinh khiết — để sẵn trong một ca chịu nhiệt.

Fine salt hoặc Sodium Lactate: không cần thiết trong phần này (sẵn tiện nói luôn cho bạn nào thắc mắc ^^). Bởi vì công thức này được làm từ 100% dầu nặng. Xà phòng sẽ tự đông lại trong vòng 6-8h hoặc sớm hơn. Sodium lactate hoặc muối được bỏ vào khi dung dịch kiềm trong và đã nguội. Đây là bước giúp xà phòng cứng hơn, không nhất thiết phải có.

Dầu Thực Vật (Liquid Oils)

500 g Dầu Dừa Virgin

Tinh Dầu Thêm Vào Sau Khi Xà Phòng Hóa (Fragrance to add after Trace)

15 g Tinh Dầu Lavender

Dụng Cụ Đặc Biệt Cần Thiết (Special Equipment needed)

Nhiệt kế

Cân Điện Tử có nút Tare để có thể trừ ra khối lượng của ca đong

Máy xay cầm tay

Khuôn Silicon 6 Ô Hình Chữ Nhật

Dụng Cụ Khác (Other Equipment needed)

Ca chịu nhiệt (đựng dung dịch kiềm)

Thố/xô/nồi từ 2 – 5 lít tùy vào nhu cầu

Phới spatula / Cây trộn silicon

Rây Lọc

Quần & Áo Tay Dài

Găng tay y tế, hoặc găng tay cao su

Kính bảo vệ mắt

Nhấn vào đây để bỏ tất cả những thứ bạn cần cho dự án này!

Quy Trình Thực Hiện:

Nếu bạn chưa từng làm xà phòng cold process:

Vui lòng dừng lại ở đây! Mình khuyến khích bạn nên xem qua seri Back To Basic, gồm 4 phần để làm xà phòng Cold Process, đặc biệt là phần Sử Dụng Xút An Toàn. Toàn bộ kiến thức này cung cấp những thông tin hướng dẫn bạn từ những điều cơ bản nhất, từ nguyên liệu, dụng cụ làm xà phòng, công thức làm xà phòng thiên nhiên cơ bản và quy trình làm xà phòng cold process.

Ingredients

Equipment & Safety

Basic Recipes and Formulating Your Own

The Soap Making Process: Make, Mould, and Cure

AN TOÀN LÀ TRÊN HẾT:

Luôn mặc đồ bảo hộ để thực hành nguyên tắc đảm bảo an toàn. Đeo mắt kính; mang găng tay và mặc quần áo tay dài. Hãy chắc chắn trẻ con; thú nuôi; hoặc bất cứ thứ phân tâm; chướng ngại vật dễ gây vấp ngã mang ra ngoài không gian làm việc. Hãy đảm bảo rằng nơi bạn làm xà phòng phải thông gió tốt.

CHUẨN BỊ TRƯỚC TINH DẦU: Đổ 15g tinh dầu lavender vào ly thủy tinh chịu nhiệt, để qua một bên.

Các Bước Thực Hiện:

Pha Dung Dịch Kiềm (Nước Xút): Đổ xút từ từ và cẩn thận vào ca nước đựng nước đã chuẩn bị ở trên. Vừa đổ vừa khuấy nhẹ cho đến khi xút hòa tan hoàn toàn trong nước và dung dịch này trở nên trong suốt. Không hít phải hơi bay lên từ phản ứng. Đặt sang một bên, để nguội khoảng 38°C.
Làm Ấm Dầu (Nếu Cần): Dầu dừa dễ bị đông lại khi ở nhiệt độ mát. Chính vì điều này, khi làm xà phòng dầu dừa với nhiệt độ thấp, hiện tượng false trace có thể xảy ra. Do đó, hãy làm ấm dầu ở nhiệt độ từ 38 – 48°C. Dùng nhiệt kế kiểm tra nhiệt độ của dầu và nước xút. Khi nhiệt độ của dầu với dung dịch kiềm đạt nhiệt độ chênh lệch khoảng 10°C; đã đến lúc có thể trộn vào nhau. Đổ dầu đặt thố trộn cho bước tiếp theo.
Trộn Hỗn Hợp Xà Phòng: Lược dung dịch kiềm qua rây lọc; đổ vào dầu. Khuấy hỗn hợp với nhau. Sau đó sử dụng máy xay cầm tay trộn đều hỗn hợp lên cho đến khi hỗn hợp đạt được giai đoạn “trace”. Trace là giai đoạn dầu bắt đầu được xà phòng hóa hoàn toàn. Cách nhận biết là hỗn hợp sẽ mịn và hơi sệt lại như pudding.
Tạo Hương Cho Xà Phòng: Khi xà phòng đang ở giai đoạn trace lỏng, đổ tinh dầu vào. Dùng máy xay trộn đều hỗn hợp xà phòng đã chứa tinh dầu.
Kiểm Tra Giai Đoạn Trace: Tiếp tục dùng máy xay để trộn hỗn hợp xà phòng cho đến khi chuyển thành màu sáng kem và không thấy dấu vết dầu nào còn xót lại trên bề mặt. Bấy giờ nhấp máy xay và sử dụng máy để khuấy đều hỗn hợp ở bước này để chuẩn bị đổ khuôn.
Đổ Khuôn: Đổ đầy xà phòng vào mỗi ô của khuôn silicon. Vỗ mạnh thành khuôn lên mặt bàn để đẩy không khí thoát ra ngoài. Xịt bề mặt xà phòng bằng cồn IPA 99% để tránh hiện tượng soda ash. Bọc kín lại và trùm khăn lên. Để qua đêm, chờ đông lại.
Đợi 6-8 giờ: Khác với những loại xà phòng CP thông thường phải cần đến 24h+ để gỡ ra khỏi khuôn. Xà phòng được làm từ mỗi dầu dừa chỉ cần bảo quản trong 6-8h ở nơi an toàn có thể tháo khuôn được rồi. Tuy nhiên, mình vẫn khuyến cáo lúc này vẫn nên đem bao tay, mắt kính bảo vệ. Bởi những bánh xà phòng này vẫn đang trong quá trình xà phòng hóa và dung dịch kiềm có thể gây kích ứng cho da.
Tháo Khuôn & Phơi: Khi xà phòng đã đủ cứng, lấy ra khỏi khuôn. Nhẹ nhàng tách các mép khuôn khỏi xà phòng để phá vỡ khóa khí, đẩy xà phòng ra từ đáy khuôn. Khi gỡ khuôn xong, dùng Hộp Bào Xà Phòng (Soap Shaver) để làm nhẵn bề mặt sản phẩm. Đem phơi chúng ở nhiệt độ phòng. Đừng để mỗi bánh xà phòng chạm vào nhau. Cứ mỗi ngày bạn đổi mặt của từng bánh. Đảm bảo rằng bề mặt nào của xà phòng cũng được tiếp xúc với không khí. Sau 4 -6 tuần, xà phòng đã có thể sử dụng được.

Biến Hóa Cho Xà Phòng Dầu Dừa:

Để hướng dẫn một cách đơn giản và dễ hiểu; đồng thời giữ cho xà phòng được tự nhiên, mình không sử dụng màu trong công thức. Tuy nhiên để thành phẩm trong tay mình trở nên hấp dẫn và bắt mắt hơn, bạn nên tạo màu và thêm mùi hương vào.

Hương thêm vào xà phòng có thể tùy chọn: tinh dầu (essential oil) hoặc hương tổng hợp (frangrance oil). Tùy vào mục đích sử dụng mà chúng ta chọn loại sản phẩm thích hợp. Nếu bạn yêu thích sản phẩm hoàn toàn từ thiên nhiên, hãy chọn tinh dầu E.O. Nếu bạn muốn xà phòng có mùi hương mạnh và lâu phai, hãy chọn hương F.O. Mình có bài hướng dẫn dùng bao nhiêu E.O ở đây. https://lovelygreens.com/make-soap-with-essential-oils/
Màu sắc giúp xà phòng trở nên nghệ thuật hơn. Ở đây mình có sưu tầm cũng như góp nhặt từ một số kênh để viết bài Cách Tạo Màu Từ Tự Nhiên Làm Xà Phòng Handmade https://lovelygreens.com/how-to-naturally-color-handmade-soap/. Lưu ý màu tự nhiên của xà phòng cold process là màu vàng nhạt (ngả kem), và màu này có ảnh hưởng đến màu cuối cùng của thành phẩm. Phụ thuộc vào loại dầu chúng ta sử dụng, sau thời gian phơi sẽ có màu trắng sáng.

Một Số Lưu Ý:

Nhiệt độ của một trong hai thành phần; dầu hoặc dung dịch kiềm, ở nhiệt độ quá thấp (dưới 38°C) hay quá cao (> 60°C). Khi ở nhiệt độ quá thấp, rất khó để hỗn hợp đạt trace (false trace). Khi ở nhiệt độ quá cao, xà phòng đặc lại rất nhanh.
Hãy cẩn thận với việc nhận định giai đoạn trace. Không được nóng vội hoặc quan sát qua loa trong giai đoạn này. Nếu chưa đạt đến điểm trace, lượng xút sẽ không tham gia hết quá trình xà phòng hóa, khi đó lượng xút thừa này hoạt động tự do trong xà phòng và gây hại cho da. Hãy từ từ và cẩn thận đánh thật kỹ.
Hãy sử dụng những nguyên liệu còn hạn sử dụng xa, nếu không thành phẩm dễ bị ố màu, mất tính thẩm mỹ. Hạn sử dụng của sản phẩm phụ thuộc vào hạn sử dụng gần nhất của nguyên liệu bạn cho tham gia vào công thức.

Trong quá trình làm, nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc có phát hiện mới mẻ mà có thể giúp ích cho cộng đồng, hãy chia sẻ bình luận ở bên dưới. Và đừng quên theo dõi và đăng ký để nhận thông tin cũng như công thức làm xà phòng mới nhất từ chúng mình nhé.

Soap With Joy!

Studio, Xà Phòng CP (Cold Process Soap)

Làm Xà Phòng Từ Dầu Dừa – Món Quà Từ Thiên Nhiên