Castile Soap: Cách Làm Xà Phòng Từ Dầu Olive (Tutorial)

Làm xà phòng từ dầu olive là một trong những recipe rất yêu da theo cách truyền thống bạn có thể làm

Xà phòng cold process không phải lúc nào cũng yêu cầu: 3 đến 4 hoặc nhiều loài dầu, nhiều dưỡng chất, đủ lượng tinh dầu. Nghe thế thôi cũng đủ làm vắt khô túi bạn. Xà phòng handmade tinh khiết và thiên nhiên có thể chỉ cần 3 thành phần có sẵn.

Castile soap là xà phòng được làm từ 100% dầu olive. Tên được lấy nguồn gốc từ vùng Castile của Tây Ban Nha. Dầu ô liu là một loại dầu làm xà phòng chính yếu được tìm thấy trong nhiều công thức CP. Dầu ô liu góp phần tăng tính giữ ẩm cho xà phòng. Đồng thời còn làm cho các bánh có bọt dịu nhẹ và như kem. Đó là lý do Castile soap trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho da khô hoặc nhạy cảm.

Làm Xà Phòng Castile: Mất Nhiều Thời Gian

Khác với xà phòng dầu dừa, bạn phải khắc phục vấn đề gây khô da bằng cách tăng dư béo. Hoặc quá dầu nhiều Castor oil sẽ làm xà phòng bị dính; tăng dầu hướng dương sẽ bị mềm. Xà phòng Castile – tuy yêu da là thế – nhưng không ít lần, bạn phải ngán ngẩm trước thời gian của một số bước thực hiện:

• Khi làm xà phòng từ dầu olive, hỗn hộp dầu – kiềm phải mất khá nhiều thời gian để hòa quyện hoàn toàn (trace).
• Khi đổ khuôn, xà phòng Castile cũng mất nhiều thời gian để cứng hơn so với recipe chứa dầu cứng: dầu cọ hoặc dừa. Trên thực tế, xà phòng Castile cần hơn 2 tuần mới tháo khuôn được.
• Thời gian phơi có thể lên đến 6 tháng (tùy cách làm)

Mặc dù vậy, đừng lo lắng, bí quyết để giúp xà phòng Castile cứng nhanh hơn đều ở đây:

Mẹo Tiết Kiệm Thời Gian Làm Xà Phòng Từ Dầu Olive 100%

1. Giảm 20% lượng nước (water discount) trong công thức có tác dụng làm xà phòng cứng nhanh hơn. Để tìm hiểu thêm về: tại sao và khi nào nên giảm lượng nước (water discount) công thức, nhấn vào đây. Khi giảm lượng nước trong xà phòng CP sẽ có tác dụng đối với một số thứ. Nó ngăn hình thành soda ash, tăng tốc thời gian xà phòng đến trace, và giảm thời gian phơi. Lý do cuối cùng là lượng nước cần bốc hơi ra khỏi xà phòng ít đi.
2. Một mẹo khác làm xà phòng Castile cứng nhanh hơn là dùng Sodium Lactate (Natri Lactat). Natri Lactat là muối natri của axit lactic. Nó thường được sử dụng như một chất bảo quản thực phẩm, và cũng được sử dụng trong các công thức làm kem dưỡng da vì tính chất giữ ẩm của nó. Khi được thêm vào nước dung dịch kiềm, Sodium lactate giúp xà phòng cold prcess cứng nhanh hơn. Bạn sẽ thấy mình thỉnh thoảng sử dụng nó trong các recipe, đặc biệt là khi sử dụng khuôn silicon. Tỷ lệ sử dụng là 1 teaspoon sodium lactate trên 500g trong công thức này. Tuy là bước tùy chọn, nhưng mình khuyên nên dùng, đặc biệt là công thức này! Tìm hiểu thêm về Sodium lactate (natri lactat) tại đây.
3. Bí quyết cuối cùng. Để rút ngắn thời gian cứng của xà phòng Castile trong khuôn nhanh hơn nhờ phần tạo gel (gel phase). Gel và gel phase trong xà phòng cold process đề cập đến một phần của quá trình xà phòng hóa. Là lúc xà phòng nóng lên và keo lại – lên đến 82°C (180°F). Về cơ bản, xà phòng có màu mờ đục sẽ hơi trong suốt trong vài giờ, trước khi về lại màu mờ đục. Nhiệt (nóng) đẩy nhanh tiến độ quá trình xà phòng hóa. Lấy ví dụ xà phòng hot process, thường được cắt trong vòng một ngày; và có thể được sử dụng ngay lập tức. Giữ ấm phía bên khuôn xà phòng (khoảng 55°C); và dùng khăn quấn cách nhiệt (insulating), để làm chậm sự mất nhiệt của xà phòng trong 24 giờ; giúp thúc đẩy giai đoạn gel này. Nếu bạn làm phòng lạnh, bạn nên đặt xà phòng trên một miếng đệm nóng để giữ ấm. Tìm hiểu thêm về giai đoạn gel (gel-phase) ở đây.

Với mức giảm 20% nước, natri lactat và gelling, nhà Joy đã có thể mở và cắt xà phòng Castile trong 2 ngày.

Khi dùng dầu ô liu để làm xà phòng castile như: Extra Virgin Olive Oil hoặc Pomace/Pure Oive Oil (Pure sẽ tốn nhiều thời gian hơn Pomace). Trong recip đơn giản này mình sẽ không sử dụng màu hoặc thiết kế. Để cho xà phòng thêm thú vị, mình đóng dấu mỗi thanh xà phòng bằng con dấu xà phòng Natural Handmade Soap, Savon de Marseille (còn gọi là xà phòng Marseille) là xà phòng truyền thống được làm từ dầu thực vật và dầu ô liu ở Marseille, Pháp. Joy nghĩ rằng nó rất phù hợp cho công thức này! Để biết cách sử dụng con dấu để dập xà phòng, hãy xem video này. Mình chọn mùi tinh dầu oải hương quyến rũ để ướp thơm cho recipe này.

Công Thức Xà Phòng Olive Đơn Giản (Simple Castile Soap Recipe)

Nguyên Vật Liệu Cần Thiết

Để làm xà phòng từ dầu cho olive sử dụng khuôn 6 bánh bên dưới, cần: 500g dầu. Hãy đảm bảo rằng bạn đã biết hết các biện pháp an toàn cần thực hiện khi xử lý dung dịch kiềm và làm xà phòng đúng cách. Recipe cho xà phòng này có 5% superfat, và đã giảm 20%

Đối với những soaper có kinh nghiệm: với recipe này, có thể chọn phương pháp làm xà phòng này ở nhiệt độ phòng. Soaping ở nhiệt độ phòng sẽ cho ra màu như bạn thấy trong hình, nhưng thời gian trace của xà phòng sẽ chậm hơn. Nếu bạn là người mới toanh, bạn nên bám theo nhiệt độ dầu được hướng dẫn bên dưới.

• Nước Kiềm (Lye Solution)

58 g (2.05 oz) Xút (Sodium hydroxide – NaOH)
104 g (3.7 oz) Nước (dùng nước cất nếu khu vực bạn là nước cứng) – để sẵn trong ca chịu nhiệt.
Tùy chọn: 1 tsp  muối Natri Lactat. Không bắt buộc nhưng trong trường hợp này mình đánh giá cao sự có mặt của nó.

• Dầu Thực Vật (Liquid Oils)

500 g Dầu Olive (Extra Vigrin Hoặc Pomace)

• Tinh Dầu Thêm Vào Sau Khi Xà Phòng Hóa (Esstial Oil to add after Trace)

Tùy chọn: 12 g Tinh Dầu Lavender

• Dụng Cụ Đặc Biệt Cần Thiết (Special Equipment needed)

Nhiệt kế
Cân Điện Tử có nút Tare để có thể trừ ra khối lượng của ca đong
Máy xay cầm tay
Khuôn Silicon 6 Ô Hình Chữ Nhật

• Dụng Cụ Khác (Other Equipment needed)

Ca chịu nhiệt (đựng dung dịch kiềm)
Thố/ca/nồi trộn chịu nhiệt, từ 2 – 5 lít tùy vào nhu cầu
Phới spatula / Cây trộn silicon
Rây Lọc
Quần & Áo Tay Dài
Tạp dề
Găng tay y tế, hoặc găng tay cao su
Kính bảo vệ mắt

Nhấn vào đây để bỏ tất cả những thứ bạn cần cho dự án này!

Quy Trình Thực Hiện:

Nếu bạn chưa từng làm xà phòng cold process:

Vui lòng dừng lại ở đây! Mình khuyến khích bạn nên xem qua seri Back To Basic, gồm 4 phần để làm xà phòng Cold Process, đặc biệt là phần Sử Dụng Xút An Toàn. Toàn bộ kiến thức này cung cấp những thông tin hướng dẫn bạn từ những điều cơ bản nhất, từ nguyên liệu, dụng cụ làm xà phòng, công thức làm xà phòng thiên nhiên cơ bản và quy trình làm xà phòng cold process.

1. Ingredients
2. Equipment & Safety
3. Basic Recipes and Formulating Your Own
4. The Soap Making Process: Make, Mould, and Cure

AN TOÀN LÀ TRÊN HẾT:

Luôn mặc đồ bảo hộ để thực hành nguyên tắc đảm bảo an toàn. Đeo mắt kính; mang găng tay và mặc quần áo tay dài. Hãy chắc chắn trẻ con; thú nuôi; hoặc bất cứ thứ phân tâm; chướng ngại vật dễ gây vấp ngã mang ra ngoài không gian làm việc. Hãy đảm bảo rằng nơi bạn làm xà phòng phải thông gió tốt.

Chuẩn Bị Trước Tinh Dầu:

Đổ 12g tinh dầu lavender vào ly thủy tinh chịu nhiệt, bọc kín miệng, để qua một bên.

Các Bước Thực Hiện:

1. Pha Dung Dịch Kiềm (Nước Xút): Khi giảm 20% lượng nước, nước kiềm đặc sẽ mạnh hơn. Nếu nước kiềm bắn vào da sẽ gây bỏng nặng hơn, và hơi bốc nên sẽ nặng mùi. Đó là lý do tại sao làm dung dịch kiềm của bạn ở nơi thoáng khí rất quan trọng, nếu có thể hãy pha kiềm ở ngoài trời. .
   Đổ xút từ từ và cẩn thận vào ca nước đựng nước đã chuẩn bị ở trên. Vừa đổ vừa khuấy nhẹ cho đến khi xút hòa tan hoàn toàn trong nước và dung dịch này trở nên trong suốt. Giữ mặt bạn tránh xa hơi nước bốc lên. Không hít phải hơi bay lên từ phản ứng. Chuẩn bị nước nóng dần lên. Khuấy cho đến khi dung dịch hòa tan hoàn toàn. Đặt ca kiềm vào thau đựng nước lạnh để làm mát. Đặt sang một bên, để nguội khoảng 48°C – 55°C (120°F – 130°F).
   Đối với recipe này, mình khuyên thật sự nên sử dụng Natri Lactat (Sodium Lactate). Sodium lactate làm thời gian chờ tháo khuôn rút ngắn lại; chỉ còn 2 ngày thay vì phải chờ 4 ngày. Dùng 1 tsp sodium lactate cho 500g. Bỏ Natri Lactat vào khi nước kiềm đã nguội.
2. Làm Ấm Dầu: Đổ dầu ô liu vào ca trộn chịu nhiệt, đun ở nhiệt độ thấp để làm dầu nóng lên nhiệt độ 48°C – 55°C. Dùng nhiệt kế kiểm tra nhiệt độ của dầu và nước xút. Khi nhiệt độ của dầu với dung dịch kiềm đạt nhiệt độ chênh lệch khoảng 10°C, đã đến lúc trộn. Tắt bếp và qua bước tiếp theo.
3. Trộn Hỗn Hợp Xà Phòng: Đổ nước kiềm vào dầu được sàng qua rây lọc. Khuấy hỗn hợp với nhau. Sau đó sử dụng máy xay cầm tay đánh đều hỗn hợp lên cho đến khi hỗn hợp đến giai đoạn “trace” lỏng. Thời gian làm sẽ lâu hơn như thường lệ, vì chỉ làm với dầu ô liu!
4. Tạo Hương Cho Xà Phòng: Đổ tinh dầu Oải Hương hỗn hợp xà phòng trên và sử dụng máy xay để trộn đều với nhau. Tiếp tục nhấp máy, và cầm máy khuấy đều hỗn hợp cho đến khi không thấy vệt tinh dầu nào xót lại. Đừng quá lo lắng về việc trộn quá nhiều, recipe này cho bạn khối thời gian để làm việc này.
5. Điểm Trace: Tiếp tục dùng máy xay để trộn hỗn hợp xà phòng cho đến khi có độ sệt vừa phải. Mình sẽ ưu tiên chọn điểm sệt vừa (medium trace) và sệt lỏng (thin trace) hơn và đặc sệt. Với hỗn hợp có độ lỏng vừa phải, đổ khuôn sẽ dễ hơn. Nếu đánh hỗn hợp đến đặc sệt thì có cảm giác xà phòng được vét và nhét vào khuôn hơn là đổ vào khuôn.
6. Đổ Khuôn: Đổ đầy xà phòng vào mỗi ô của khuôn silicon. Vỗ mạnh đáy khuôn lên mặt bàn để đẩy không khí thoát ra ngoài. Xịt bề mặt xà phòng bằng cồn IPA 99% để tránh hiện tượng soda ash. Đậy nắp lại và trùm khăn lên, cách nhiệt trong 24 giờ để giúp thúc đẩy giai đoạn tạo gel. Gelling không thực sự cần thiết, nhưng nó sẽ giúp xà phòng được tháo khuôn sớm hơn một chút!
   Hoặc bạn có không cần đậy khuôn & cách nhiệt xà phòng đều được. Đặt xà phòng ở nhiệt độ phòng. Để xà phòng cứng trong khuôn ít nhất 48h nếu không đến 4 ngày.
7. Tháo Khuôn: Khi xà phòng đã đủ cứng, lấy ra khỏi khuôn. Nhẹ nhàng tách các mép khuôn khỏi xà phòng để phá vỡ khóa khí, đẩy xà phòng ra từ đáy khuôn.
8. Đóng dấu: Khi gỡ khuôn xong, dùng Hộp Bào Xà Phòng (Soap Beveller) để làm nhẵn bề mặt sản phẩm, và gọt cạnh. Dùng con dấu xà phòng Natural để dập vị trí trung tâm. Xem video này để có những tip hay về cách đóng dấu cho xà phòng của bạn. Mình thấy tốt nhất là đóng dấu các bánh ngay sau khi mở khuôn.
9. Phơi (Cure Time): Đem phơi chúng ở nhiệt độ phòng. Bài viết Phơi & Bảo Quản Xà Phòng Cold Process Như Thế Nào hướng dẫn khá chi tiết cho mẻ này . Sau 4 -6 tuần, xà phòng đã có thể sử dụng được.

Với mức giảm 20% nước, natri lactate và cách nhiệt tạo gel, mình đã có thể tháo khuôn và cắt xà phòng trong vòng 2 ngày thôi. Nếu không có một hoặc tất cả các phương pháp này, xà phòng này có thể mất đến 2 tuần để loại bỏ khỏi khuôn, vì vậy hãy kiên nhẫn. =)

Biến Hóa Làm Xà Phòng Từ Dầu Olive:

Bạn có thể thực hiện công thức này chỉ với ba thành phần đơn giản: nước, xút và dầu ô liu. Tinh dầu oải hương là một tùy chọn, mang lại cho xà phòng mùi hương hoa tuyệt đẹp và Natri lactat làm cứng bánh nhanh hơn.

Để hướng dẫn một cách và dễ hiểu; đồng thời giữ cho xà phòng được tự nhiên, mình không sử dụng màu trong công thức. Tuy nhiên để thành phẩm trong tay mình trở nên hấp dẫn và bắt mắt hơn, bạn nên tạo màu và thêm mùi hương mình thích.

• Nếu bạn muốn xà phòng của mình mang tính nghệ thuật hơn, hãy tạo màu cho nó. Ở đây mình có sưu tầm cũng như góp nhặt từ một số kênh để viết bài Cách Tạo Màu Từ Tự Nhiên Làm Xà Phòng Handmade https://lovelygreens.com/how-to-naturally-color-handmade-soap/. Lưu ý màu tự nhiên của xà phòng cold process là màu vàng nhạt (ngả kem), và màu này có ảnh hưởng đến màu cuối cùng của thành phẩm. Phụ thuộc vào loại dầu chúng ta sử dụng, sau thời gian phơi sẽ có màu trắng sáng.
• Bạn cũng có thể sử dụng các loại tinh dầu khác nhau để làm mùi hương. Mình hướng dẫn số lượng bạn có thể sử dụng ở đây nhé.

Nếu bạn muốn tìm thêm nhiều ý tưởng và công thức làm xà phòng, hãy truy cập những Joy Studio nhé. Công thức làm xà phòng Castile đơn giản này chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Soap With Joy!